قیصر امین پور شاعر جنگ و صلح. هفته نامه صبح اندیشه شماره 481 12 آبان 1403

قیصر امین پور شاعر جنگ و صلح

http://mixin-statics.hs3.ir/shop-resources/W1uuAdwpT2/pages/2024/11/07/481_11zon.pdf

مدیرکل دفتر هماهنگی امور استان‌ها در کنگره قیصر:

نام قیصر به شعر و ادبیات انقلاب اسلامی پیوند خورده است

مدیرکل دفتر هماهنگی امور استان‌ها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گتوند بیان کرد: رسالت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی مفاخر و پایگذاری الگوهای جدید است و شخصیتی همچون قیصر امین پور نام او به شعر و ادبیات انقلاب اسلامی پیوند خورده است.

در اهواز، مهدی رمضانی چابک شامگاه سه شنبه در هفدهمین کنگره ملی شعر در کوچه آفتاب (یادمان قیصر امین پور) در مقبره قیصر در گتوند، ضمن ابراز خرسندی از اینکه امشب در جمع انجمنی هستم که پاسداشت یاد و نام قیصر با این انجمن فرهیخته شکل می‌گیرد، اظهار کرد: بر خود می‌بالیم استاندار خوزستان از خانواده ارشاد است و استان خوزستان مفتخر بر حضور ارزشمند این فرهیخته است و اولین جلسه رسمی استاندار دراین جمع فرهنگی نشان از اهمیت او به فرهنگ است.

رشد کنگره قیصر

رمضانی چابک گفت: شکل‌گیری مراسم و رویداد نسبت به سنوات گذشته رشد داشته و این نشان از تلاش مضاعف اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی خوزستان و ارشاد شهرستان گتوند است.

وی ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خود را موظف می‌داند در پاسداشت و تکریم مفاخر برنامه‌ریزی و اقدام کند. و یکی از عوامل موثر در برگزاری مطلوب این رویداد، انجمن مفاخر ایران و در راس آن دکتر شالویی است که اهتمام و تاکید ویژه برای اجرای باشکوه این کنگره است. و علت آن تعلق‌خاطر ایشان به حوزه ادبیات، خوزستان و شخص قیصرامین پور است.

مدیرکل دفتر هماهنگی امور استان‌ها وزارت فرهنگ و ارشاد با بیان اینکه رسالت این وزارت پاس داشتن یاد و نام مفاخر است، تصریح کرد: تلاش می‌کنیم به نحو شایسته مفاخر کشور را معرفی کنیم تا جریان‌سازی حوزه فرهنگی مطلوب‌تر شکل بگیرد. و بر این باوریم مناسک این‌چنینی منجر به شکل‌گیری معرفت در حوزه فرهنگ خواهد شد.

 

وی با بیان اینکه هرچه مفاخرمان را بهتر معرفی کنیم توانسته‌ایم الگوهای جدید در این حوزه تبیین و پایگذاری کنیم، اظهار کرد: شخصیتی مثل قیصر نام او پیوند به شعر و ادبیات انقلاب اسلامی پیوند خورده است. و نمی‌توانیم شعر انقلاب را بررسی کنیم بدون اینکه یادی از قیصر داشته باشیم.

 

قیصر یکی از اجزای موثر شعر انقلاب

وی یکی از اجزای موثر شعر ادبیات انقلاب اسلامی را قیصر امین پور دانست و افزود: برخی شخصیت‌ها و چهره‌ها حضورشان، یاد و نام آن‌ها هم در دوره حیات و هم در فوت مایه خیر و پربرکت است. و قیصر امین پور در این زمره قرار می‌گیرد.

همچنین در این کنگره استاندار خوزستان گفت: شاعر بلندآوازه‌ای چون قیصر امین پور از سرمایه‌های فرهنگی است که توانسته در بهبود زیست اجتماعی ما تاثیر گذار باشد.

سیدمحمدرضا موالی زاده با بیان اینکه اگر نگاه به فرهنگ و هنر امر فانتزی و حاشیه‌ای باشد، توجه به آن در جاهایی مقطعی و گذرا است، اظهار کرد: باید بتوانیم به موضوع توسعه، نگاه جامع‌نگر با وجوه سخت‌افزاری، نرم‌افزاری، تمدنی و فرهنگی کنیم و و هم به ظرف و مظروف، شکل و محتوا و آن‌چه به عنوان ساختارهای فیزیکی، معنوی، فکری و جان‌مایه‌ها و درونمایه‌ها مطرح است، داشته باشیم.

 

وی با اشاره به بحث توسعه در کشورهای مختلف بیان کرد: توسعه وقتی پایدار و متوازن است که به همه ابعاد و اضلاع توجه کند در غیر این صورت توسعه امری یک بعدی و از کمال و رشدیافتگی لازم برخوردار نخواهد بود و قیصر از هر دو عامل دل سخن پذیر و دیگر سخن دلپذیر بهره برد.

 

 

 

در جست‌وجوی کلمات؛ قیصر امین‌پور و رازهای بی‌پایان شعر

 

قیصر امین‌پور یکی از برجسته‌ترین شاعران معاصر ایران، با کلامی سرشار از احساس و اندیشه، نقشی کلیدی در تحول شعر فارسی پس از انقلاب بر عهده دارد؛ او با سرودن اشعار پرمغز و دلنشین به زبانی ساده و روان، توانست مخاطبان گسترده‌ای را به خود جذب کند.

 قیصر امین‌پور یکی از برجسته‌ترین شاعران معاصر ایرانی است که شعر او به‌عنوان نمادی از رویکردهای نوین، همچنین پایبندی به سنت‌های ادبی ایران شناخته می‌شود؛ او در تاریخ ادبیات معاصر با آثارش، همواره درخشیده و تأثیر عمیقی بر نسل‌های بعدی شاعران و ادیبان گذاشته است؛ امین‌پور دوم اردیبهشت ۱۳۳۸ در گُتِوَند متولد شد و در سال ۱۳۵۷ در رشته دامپزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد، اما پس از مدتی از تحصیل در این رشته انصراف داد؛ قیصر امین‌پور در سال ۱۳۶۳ بارِ دیگر، اما در رشته زبان و ادبیات فارسی به دانشگاه رفت و این رشته را تا مقطع دکتری گذراند و سال ۱۳۷۶ از پایان‌نامه دکتریِ خود با راهنمایی محمدرضا شفیعی کدکنی با عنوان «سنت و نوآوری در شعرِ معاصر» دفاع کرد.

سادگی و روانی زبان، مضمون‌یابی، نکته‌پردازی، زبان امروزی و مردمی بودن از جمله مهم‌ترین مختصات شعر قیصر امین‌پور است که او را از سایر شاعران بعد از انقلاب متمایز کرده، او سعی کرده است با استفاده از لغات معمول و اصطلاحات رایج، به بیان احساسات و اندیشه خود بپردازد و از میان این کلمات ساده نگاهی تازه به اتفاقات دنیای پیرامونش بیندازد.

از ویژگی‌های دیگر شعر قیصر، آراسته بودن به صنعت بدیعی تکرار است که بررسی مبانی این صنعت در سروده‌های او ما را با جهان ذهنی و رویکرد فکری وی آشنا می‌سازد. از مبانی تکرار در سروده‌های استاد احساسات درونی به‌ویژه حسن نوستالژیکی است؛ تکرار برآمده از این احساس در پایان عبارات شعری امین‌پور، نمود برجسته‌تری دارد.

واژگان یا عبارت‌های تکراری برآمده از حس نوستالژیکی در اشعار قیصر نوعی حالت تعلیق و انتظار را برای مخاطب به همراه دارد که مخاطب از آن حال تعلیق، لذتی می‌برد و آن حالت موجب جلوه نمایی و ماندگار شدن شعر در ذهن مخاطب می‌شود؛ از دیگر مبانی تکرار در اشعار امین‌پور، تاثیرپذیری از عناصر تکرارآفرین و مکرر در طبیعت است، شعرهای وی از جنبه بلاغی ارزش فراوانی دارد و بر ظرفیت‌ها و توانمندی زبان فارسی افزوده است.

سه عنصر مهم بلاغی و سبکی در شعر امین پور عبارتند از: ایهام، متناقض نمایی و ایجاز.

ایهام در شعر او انواع گوناگونی دارد بسیاری از ایهام‌های او جدید است؛ متناقض‌نمایی نیز از نظر بسامد و انواع در شعر وی تحلیل شده است، ایجاز در شعر امین‌پور عواملی دارد از جمله ایهام، نمادپردازی، شعرهای طرح ‌وار و روایی کوتاه، بهره‌گیری از قالب‌های رباعی و دوبیتی و کم کردن ابیات غزل.

امین‌پور توانسته است ویژگی‌های سبکی و بلاغی شعر کلاسیک و شعر نیمایی را هم در شعر نوی خود تلفیق کند و هم در شعرهایش در قالب‌های کلاسیک، یکی از عواملی که در نهایت، باعث برجستگی سبکی اوست، نوآوری در عناصر بلاغی مذکور و درک انتظار مخاطبان امروز از شعر است.

وی در قالب‌های رباعی، دوبیتی، غزل، مثنوی، شعر نو و قصیده شعر سروده است.

شعر قیصر امین‌پور از نظر سبک و سیاق، تلفیق زیبایی است از نواندیشی و الگوهای سنتی. این شاعر با استفاده از واژگان تازه و ادبیات محاوره، همچنان عواطف و تجربه‌های انسانی را زنده نگه داشته است. او با ذوق و سلیقه خاصی که دارد، بیشتر تصاویری از زندگی روزمره و نشانه‌های ظاهراً ساده‌ای را به تصویر می‌کشد که در پس آن‌ها مفهوم عمیق‌تری نهفته شده است.

قیصر امین‌پور علاوه بر آثارش، با توجه به تأثیرش بر ادبیات معاصر ایران، جوایز و افتخارات متعددی را از آن خود کرده است. او در طی سال‌های فعالیتش، با ملاحظه به اهمیت آثارش و نوع خاص نگاهش به ادبیات، به عنوان یکی از چهره‌های تأثیرگذار شناخته شده است؛ وی تدریس در دانشگاه را در سال ۱۳۶۷ و در دانشگاه الزهرا آغاز کرد و سپس در سال ۱۳۶۹ در دانشگاه تهران مشغول تدریس شد و در سال ۱۳۶۸ موفق به کسب جایزه نیما یوشیج، موسوم به مرغ آمین بلورین شد، وی همچنین در سال ۱۳۸۲ به‌عنوان عضوِ پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزیده شد.

قیصر امین‌پور نه‌تنها یک شاعر، بلکه یک نماد از همت، احساس و جست‌وجوگری در شعر معاصر ایران محسوب می‌شود؛ آثار او نمایانگر شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی زمانه‌اش است و او موفق شده است معنای عمیق‌تری از عشق، زندگی و هویت انسانی را در قالب شعر بگنجاند و به نسل‌های آینده منتقل کند.

شعر او در عین حالی که چهره‌ای آشنا دارد، هم‌زمان با نوآوری، تازه و خلاقانه است؛ قیصر امین‌پور با آثارش نه‌تنها بر ادبیات فارسی، بلکه بر روح و زندگی انسان معاصر تأثیر گذاشته و با خود در سفر به شگفتی‌ها و چالش‌های زندگی، همراه است.(ایمنا)